Ký gửi là gì?
Ký gửi là chiến lược được sử dụng trong lĩnh vực tiền mã hóa và Web3, cho phép người dùng tham gia duy trì tính trung thực và bảo mật cho mạng chuỗi khối.
Khóa token là thuật ngữ phổ biến trong lĩnh vực web3, thường gặp khi bạn thấy một mục tham chiếu đến thuật ngữ "ký gửi" token. Người dùng thường nhận được một loại quyền truy cập, đặc quyền hoặc phần thưởng theo thời gian trên sàn giao dịch khi khóa token và có thể rút token đó khi họ muốn.
Trên thế giới có rất nhiều chương trình thưởng; hãy tưởng tượng nếu bạn có thể khóa dặm bay và kiếm thêm, hoặc thay vì nhận thẻ bấm lỗ dành cho khách hàng thân thiết ở quán cà phê địa phương, bạn chọn khóa token thưởng để nhận túi cà phê hoặc chiếc cốc xinh xắn.
Tuy nhiên, hình thức gửi token để nhận phần thưởng này trên nền tảng DeFi không thực sự là ký gửi.
Ký gửi diễn ra ở cấp độ mạng, nhằm mục đích bảo mật mạng.
Giờ chúng ta sẽ tìm hiểu về hệ thống Bằng chứng cổ phần của Ethereum. Bất kỳ ai cũng có thể chọn trở thành người xác thực và khóa ETH của mình bằng cách gửi vào hợp đồng thông minh—một chương trình chạy trên chuỗi khối của Ethereum.
Với hơn 565.000 người xác thực, mỗi người ký gửi 32 ETH tiêu chuẩn—trị giá hơn 32 tỷ USD tính theo tỷ giá hiện nay—cơ chế Bằng chứng cổ phần (PoS) của Ethereum là ví dụ lớn nhất về ký gửi trong Web3.
Tại sao ?
Vậy thì tại sao ký gửi lại tồn tại?
Phiên bản thứ 32: khi ra mắt, Ethereum là mạng lưới toàn cầu gồm những người chạy phần mềm trên máy tính của mình (gọi là nút), đồng bộ dữ liệu của một cơ sở dữ liệu chung—chính là sổ cái phân tán. Những nút này sẽ đạt được và duy trì sự đồng thuận về trạng thái hiện tại của cơ sở dữ liệu đó. Thách thức chính ở đây là bảo mật: làm thế nào để ngăn kẻ xấu chiếm quyền kiểm soát cơ sở dữ liệu rồi thay đổi cơ sở dữ liệu đó theo ý chúng?
Ban đầu, Ethereum giải quyết vấn đề này bằng cách sử dụng Bằng chứng công việc (PoW). PoW—một hệ thống vẫn được Bitcoin và các mạng chuỗi khối khác sử dụng—yêu cầu phải giải các bài toán cực kỳ phức tạp thì mới có thể thêm bất kỳ thông tin nào vào chuỗi khối. Quá trình này có tên là "đào" tiền mã hóa.
PoW tạo ra một cuộc tấn công tiềm tàng trên mạng có độ phức tạp toán học cao đến nỗi việc thử giải nó sẽ tốn kém đến mức không tưởng tượng nổi, vì cần có rất nhiều máy tính cao cấp. Theo thời gian, các bài toán của PoW ngày càng trở nên khó hơn, đòi hỏi phải có máy tính mạnh hơn nữa mới giải được. Nguồn điện máy tính cần đảm bảo; khi mà độ phức tạp tăng lên, lượng khí cacbon mà máy đào thải ra cũng tăng lên.
Tuy nhiên, cuộc chạy đua trang bị máy tính và thách thức môi trường mà PoW đặt ra hiện đã được Bằng chứng cổ phần (PoS) giải quyết. Trong PoS, mạng được bảo mật bởi nhiều bên gửi 32 ETH vào một hợp đồng thông minh. Càng có nhiều token được ký gửi, chi phí mà kẻ xấu phải bỏ ra để tấn công mạng càng đắt đỏ hơn. Bằng cách gửi hay ký gửi token, bạn được quyền tham gia tạo khối mới cho chuỗi khối và nhận phần thưởng. Dù vậy, nếu không đảm nhiệm vai trò này đúng cách, bạn sẽ bị tước một số hoặc tất cả token đã ký gửi—một hình phạt được gọi là "slashing".
Việc chuyển sang PoS đã cho phép Ethereum duy trì tính bảo mật cho mạng và giảm lượng cacbon thải ra hơn 99,95%, so với khi dùng PoW.
Tôi sẽ ký gửi ở đâu?
Những người có khả năng và sẵn sàng ký gửi một nút hoàn chỉnh (32 ETH) có thể ký gửi độc lập bằng cách tự chạy trình xác thực tại nhà hoặc sử dụng giải pháp ký gửi tự quản như Consensys Staking.
Một lựa chọn dễ dàng hơn, đặc biệt là khi bạn không có sẵn 32 ETH (hầu hết chúng ta đều không có) là ký gửi thanh khoản: khả năng gửi ít hơn 32 ETH vào một bể, sau đó số tiền này được dùng để khởi tạo và duy trì nút ký gửi.
Việc ký gửi thanh khoản cung cấp thêm quyền lợi nhận token ký gửi thanh khoản để thưởng cho việc gửi token. Token này đại diện cho số lượng ETH bạn đã ký gửi, cộng với phần thưởng có được từ ETH của bạn; điều này giúp bạn theo dõi khoản tiền gửi của mình một cách dễ dàng để biết khi nào bạn muốn rút khoản tiền đã ký gửi hoặc thậm chí bạn có thể dùng token này làm tài sản thế chấp ở nơi khác trong DeFi.
Có rất nhiều giao thức cung cấp tùy chọn ký gửi thanh khoản, điều quan trọng là bạn phải tìm hiểu kỹ về chúng trước khi gửi số ETH khó khăn lắm mới kiếm được vào đó.
Vì lý do này, MetaMask cho phép người dùng tiếp cận trực tiếp các nhà cung cấp dịch vụ ký gửi thanh khoản đã được kiểm tra qua MetaMask Portfolio để có trải nghiệm trực quan.
Vậy là bạn đã hiểu ký gửi là một hàng hóa công cộng giúp bảo mật mạng chuỗi khối, và có nhiều cách khác nhau để tham gia.
Ký gửi là gì
01Ký gửi là cơ chế cơ bản để bảo mật và duy trì mạng chuỗi khối
02Các mạng sử dụng hệ thống Bằng chứng cổ phần (PoS) như Ethereum an toàn và bền vững hơn các mạng sử dụng hệ thống Bằng chứng công việc (PoW)
03Ký gửi là một hàng hóa công cộng, phi tập trung giúp bảo mật mạng và cho phép tôi nhận lại phần thưởng
Bạn đã sẵn sàng thực hiện bước tiếp theo?
Khám phá MetaMaskKhông bao giờ bỏlỡ bài học mới.
